İnmemiş Testis

Erkek çocuklarda testisler nasıl gelişir? İnmemiş testis nedir?

Anne karnındaki bebekte testisler karın içinde böbrek komşuluğunda gelişmeye başlarlar. Erkek bebeklerde doğuma yakın dönemde testisler karından aşağı doğru inerek kasık kanalından geçer ve her iki taraftaki torbalara yerleşir. Testislerin normalde bulunması gereken torbalar (skrotum) içine yerleşmemesi, “İnmemiş testis” sorunu olarak adlandırılır. İnmemiş testis, testislerin yani yumurtaların normalde bulunması gereken torbalar (skrotum) içinde bulunmaması durumudur. Bu çocuklarda testis genellikle iniş yolu üzerinde (çoğunlukla kasık kanalı içinde), bazen de kanalın dışında bir yerde veya karnın içerisinde kalabilir.

Gerçek inmemiş testis, yumurtaların çoğunlukla torba içinde bulunup sadece bazen yukarı kaçması durumundan farklıdır. Yumurtaların zaman zaman torbanın yukarısına kaçması rekraktil (utangaç) testis olarak adlandırılır; bunların çoğu zaman cerrahi tedavi gerekmez.

İnmemiş testislerin muhtemel yerleşim yerleri

İnmemiş testis sıklığı nedir?

Erkek çocuklarında 1 yaşına kadar yaklaşık % 1 oranında inmemiş testis sorunu görülür. Ancak, erken doğan prematüre bebeklerde bu oran (risk) %30’lara kadar çıkar.

İnmemiş testisin riski var mıdır? İndirilmesi şart mıdır?

Testislerin görevlerini normal bir şekilde yapabilmeleri için, vücut ısısından 3-4 derece daha düşük bir ortamda bulunmaları gerekir. Torbalar (skrotum) testis için gereken bu koşulları sağlar. Çünkü bu bölgede ısı 33 dereceyken; kasık kanalında 35, karın içinde 37 derece civarındadır. Yüksekte kalmış ve hiç aşağıya inmemiş testisler yüksek ısıdan etkilenir ve hücrelerinde belirgin hasar oluşarak fonksiyonları bozulmaktadır.

İnmemiş testis kısırlığa neden olabilir

Testisin torba dışında daha sıcak bir ortamda kalması sperm yapısında bozulmaya ve ileride kısırlık sorunlarına neden olabilir. Özellikle, ameliyatla düzeltilmeyen iki taraflı inmemiş testisi olan kişilerin çocuk sahibi olma şansı belirgin bir biçimde düşüktür.

İnmemiş testis kansere neden olarak yaşamı tehdit edebilir

İnmemiş testis, kısırlığın yanı sıra hayatı tehdit edici sorunlara da zemin hazırlar. Torbada bulunmayan bir yumurtadan ileri yaşlarda kanser gelişme riski fazladır. İndirilmeyen testislerde de kanserin teşhis ve tedavisi zorlaşmaktadır. Tüm bu nedenlerden ötürü mutlaka tedavi edilmesi gereken bir sorundur.

İnmemiş testis korunaksız olduğundan basit nedenlerle canlılığını hemen kaybedebilir

İnmemiş testis, korunaklı bir alanda olmadığı için kolay yaralanıp parçalanabilmektedir. Ayrıca, inmeyen testisler damarları etrafında rahatça dönüp bükülebilmektedir. Bu durumda testisin kanlanması ve canlılığı bozulduğundan ciddi hasara uğrar ve hatta testis tamamen ölür. Bunun yanısıra, inmemiş testisli çocuklarda kasık kanalındaki ince kese tam kapanamadığından bunların çoğunda beraberinde kasık fıtığı da mevcuttur. Bu kasık fıtığı içinde bağırsaklar sıkışarak hayatı tehdit edebilir.

İnmemiş testis ciddi psikolojik sorunlara neden olabilir

Testisin alınmak zorunda kalındığı veya doğuştan hiç olmadığı çocuklarda, yumurtanın torba içinde bulunmaması hem kozmetik sorunlara hem de erkek çocuk üzerinde önemli psikolojik problemlere neden olabilir.

İnmemiş testisin tanısı nasıl konur?

Tanı elle muayenede konulur

İnmemiş testis tanısı, uzmanın elle yapacağı fizik muayene ile konulur. Radyolojik tetkiklerin önemli bir faydası yoktur. Elle muayenede kasık bölgesinde ve torba civarında ele gelmezse; testis ya karın içindedir veya doğumsal olarak hiç gelişmemiştir.

Tedavide hormon yerine cerrahi

Testisin torbanın hemen yukarısında olması gibi çok sınırlı bazı durumlarda hormonal tedavi ile testislerin kısmen torbaya inmesi sağlanabilir. Ancak bu tedavi, çocukların çok küçük yaşta cinsiyet hormonları almalarına neden olduğu için bazı yan etkilere yol açar. Bu tedavilerden sonra peniste büyüme ve kıllanma gibi durumlar da görülebilir. Bu nedenle hormon tedavisi önerilmemektedir. Gerçek inmemiş testisli çocuklarda asıl tedavi cerrahi girişim ile testisi çocuğun yumurta torbasına indirmektir.

Ameliyat hangi yaşta yapılmalı?

Testislerin ilk 6 ayda kendiliğinden inme şansı bulunduğu için bu süre içinde herhangi bir tedavi uygulanmaz, beklenip takip edilir. Ancak, 1 yaşına kadar inmeyen testisler cerrahi girişim ile yumurta torbasına indirilir. Daha geç başvuran çocuklarda ise mümkün olduğu kadar gecikmeksizin ameliyat yapılmalıdır. Çünkü, testis inmezse kısırlık, kanser, fıtık, kolay yaralanma ve kanlanma sorunu gelişme gibi ciddi hayati risklere ve önemli psikolojik problemlere neden olur.

Ameliyat nasıl yapılır?

Cerrahi işlemde; kasıktan iki santimetrelik kesi ile girilerek, testisin inmediği taraftaki yumurta bulunur ve torba içine, yani olması gereken yere indirilir. Testisin karın içerisinde olduğu durumlarda ise laparoskopik yani kapalı yöntemle karın içerisine bakılır ve testis torbaya indirilir. Testisin hiç olmadığı olgularda veya alınmak zorunda kalındığı durumlarda ise; hastalarda psikolojik travmayı azaltmak ve kozmetik görünümü normalleştirmek için testis benzeri silikon protezler torbaya yerleştirilir.

Ameliyatı kimler yapmalı?

İnmemiş testis ameliyatı, uzman olmayan deneyimsiz hekimler tarafından yapılırsa cerrahi esnasında testisi besleyen ince damarlar ve sperm kanalı kolayca zedelenebilmektedir. Bu nedenle, deneyimsiz ve yanlış cerrahi işlemin kendisi de sadece inmemiş olan normal testisin ölmesine veya kısırlığa yol açabilir.

Hasta ameliyattan saatler sonra taburcu olabilir

İnmemiş testis nedeni ile sabah ameliyat olan çocuklar aynı gün öğleden sonra taburcu olur ve evine gider. Ameliyat sırasında yapılan ağrı tedavisi sayesinde çocuk ameliyat sonrası dönemde oldukça rahat geçirir.

Ameliyat sonrası bazı belirtiler önemsenmeli !

Taburculuk sonrası hastanın evinde birkaç gün dinlenmesi önerilir. Ev içinde hareket etmesinde ve yürümesinde hiçbir sakınca yoktur. Torbada şişlik ve sertlik birkaç hafta devam edebilir, sonra kendiliğinden geçer. Ameliyattan 2- 3 gün sonra kontrole gelen hastanın pansumanı çıkarılır. Artık banyo yapabilir. İçeriden atılan dikiş emilebilir ve estetik olduğu için ameliyattan sonra ayrıca dikiş almaya gerek yoktur. Yarada kızarıklık ve şişlik fazlaysa, kan geliyorsa, ateş, bulantı, kusma, karın ağrısı varsa mutlaka doktora başvurmalıdır.

Ameliyat sonrası kontroller ne zaman yapılır?

İndirilen yumurtanın gözlenmesi ve kontrolü için ameliyat sonrası 1.ay ve 6.ayda doktoru tarafından kontrolü uygun olur.